Для індывідуальных прадпрымальнікаў, самазанятых грамадзян цяперашні эпідэмічны час стаў двайным выпрабаваннем, калі даводзіцца хвалявацца не толькі за здароўе, а і за свой бізнес. Наколькі адчувальным з’яўляецца змяншэнне попыту на тавары і паслугі для ўшацкіх камерсантаў, ці ходзяць зараз нашы землякі кудысьці апроч гастраномаў ды аптэк? Каб высветліць гэта, прайшліся па некаторых прыватных кропках райцэнтра.
Вось што-што, а камп’ютары, тэлефоны ды планшэты ў час, калі многія людзі самаізалююцца па дамах, з’яўляюцца першарадным таварам. Думала пра гэта, пераступаючы парог крамы “Кампітэл”, што размешчана ў КБА. І сапраўды, кліенты сюды па-ранейшаму ходзяць. Праўда, прыбыткі кропкі, па словах яе гаспадара Арцёма Лапёнка, прыкметна зменшыліся, бо многія з-за фінансавай няўпэўненасці ў заўтрашнім дні адклалі пакупку новай тэхнікі – а менавіта яе продаж складаў асноўную крыніцу рэнтабельнасці. Звяртаюцца ж зараз у “Кампітэл” у асноўным па рамонце і абслугоўванні ці за дробнымі пакупкамі. Так, напрыклад, жыхарка Мосара Ніна Якаўлеўна Голік зазірнула ў краму, каб набыць новы кабель для дамашняга тэлефона, а ўшачанка Любоў Іванаўна Шаўчэнка – за батарэяй для мабільнага. “Перастаў ноўтбук працаваць. А гэта ж – цэлая трагедыя! У “Аднакласнікі” цяпер жонцы не зайсці!” – з уласцівым яму гумарам распавёў пра мэту свайго візіту Віктар Мікалаевіч Падасінавік.
І ўсе прыгаданыя пакупнікі прасілі падзякаваць “хлопцам” за тое, што вельмі добразычліва ставяцца да людзей і нават у такі неспрыяльны час працягваюць аказваць запатрабаваныя паслугі. А яшчэ адзначылі, што стараюцца не паддавацца панічнаму настрою, але максімальна змяншаюць паходы ў грамадскія месцы, выконваюць санітарныя парады. Прынамсі, флакон з антысептыкам на стале крамы пусцее вельмі хутка: як вядома, тэлефоны, камп’ютарная клавіятура належаць да рэчаў, праз якія інтэнсіўна перадаецца інфекцыя.
Калі акуратная прычоска для большасці з нас надзённая патрэба нават у эпідэмічныя часы, то з набыццём новай сукенкі можна і пачакаць – тым больш што сезон карпаратываў ды пасядзелак у кафэ пакуль адкладваецца, і нават выпускныя вечары пад пытаннем. Праўда, так лічаць не ўсе, бо ў краме моднага жаночага адзення “Прэстыж” я ўсё ж сустрэла маладую ўшачанку Юлію, якая прыглядала абноўку. Але ж, канечне, паток пакупнікоў у магазіне зараз адчувальна зменшыўся. “Людзі эканомяць грошы, стараюцца менш выходзіць з дому”, – канстатуе гаспадыня кропкі Святлана Свяжынская. Прынамсі, каб нівеліраваць апошні фактар, прадпрымальніца прапанавала кліентам заказ тавару анлайн: у адмысловай групе ў Вайберы выкладвае ўзоры рэчаў, і калі хтосьці зацікавіцца – на ўласным аўтамабілі дастаўляе адзенне для прымеркі на дом. А вось абнаўляць асартымент з-за закрытых межаў зараз праблематычна – беларускія вытворцы, вырабамі якіх пераважна гандлюе крама, звузілі лінейку прадукцыі з-за адсутнасці імпартных тканін і фурнітуры, а многія ўвогуле перакваліфікаваліся на пашыў масак, а таму вельмі дарэчы аказаўся запас тавару, зроблены дальнабачнай камерсанткай пасля леташняга сезона. Дарэчы ў гэтай сітуацыі аказалася і тое, што яна працуе па спрошчанай сістэме падаткаабкладання: плаціць 5 працэнтаў ад касавай выручкі. “Ведаю, што многія мае калегі часова зачыніліся, але ж я імкнуся ўтрымацца на плыву і нават мяркую стварыць секцыю мужчынскага адзення. Лічу правільным, што ў нашай краіне прадпрымальнікі атрымалі выбар, якім чынам перажыць эпідэмічны перыяд, а таксама пэўную дзяржаўную падтрымку, – разважае Святлана.
Нешматлікія пакупнікі аглядалі паліцы і ў магазіне ”Das auto”, што знаходзіцца ў доме па Ленінскай, 16. Яго гаспадар Ігар Федарэнка расцэньвае эканамічную сітуацыю як складаную, але не крытычную. Аўтамабілі – неабходны атрыбут сучаснага жыцця, а значыць, не знікне попыт і на тавар для іх абслугоўвання. Разам з тым, аб’ём продажу ў гэтай краме з пачаткам пандэміі зменшыўся прыкладна на 30-40 працэнтаў. “Ушачане перасталі катацца за мяжу, менш падарожнічаюць па краіне, а паколькі больш сціплым становіцца прабег – змяншаецца патрэба ў замене масла, дэталяў падвескі, іншых рэчах”, – разважае Ігар. Ну а наконт развіцця сітуацыі зазначае, што, па ўсім відаць, “з гэтым нам прыдзецца жыць” – таму варта клапаціцца пра сваё здароўе, старацца не прастуджвацца.
Ну а як жа абстаяць справы ў прыватнікаў, занятых у сферы бытавога абслугоўвання? Прачытаўшы нядаўна артыкул пра маскоўскіх цырульнікаў і візажыстаў, якія мяркуюць, што ім пагражае масавае банкруцтва, ва ўшацкую цырульню “Шарм” ішла з насцярожанасцю. І тым больш прыемна было ўбачыць, што тры майстры, якія сумесна арандуюць памяшканне на другім паверсе КБА, чаруюць над кліентамі. “Крызіс? На нас ён не надта паўплываў. Працуем у звычайным рэжыме. Вясна – ушачане хочуць быць прыгожымі!” – патлумачыла мужчынскі майстар Таццяна Севярын, наводзячы апошнія штрыхі прычоскі маладога хлопца. І стрыжка, і ўсмешка Аляксандру вельмі да твару – майстрам жа, канечне, прыемна бачыць, што іх работай задаволены. “Зала ў нас прасторная, бяспечную адлегласць паміж кліентамі захоўваем, чаргі няма, бо працуем па запісе, ну і, канечне, карыстаемся сродкамі аховы”, – далучаецца да размовы жаночы майстар Таццяна Казачонак.
Тут варта таксама дадаць, што прэзідэнцкі ўказ №345, скіраваны на развіццё прыватнага сектара бытавога абслугоўвання ў сельскай мясцовасці і малых гарадскіх паселішчах, дазваляе аказваць падобныя паслугі на прывабных умовах – усяго за адну базавую велічыню ў месяц.
***
У якасці ілюстрацыі прымаемых мер можна прывесці нядаўняе рашэнне Віцебскага абласнога Савета дэпутатаў аб зніжэнні ў два разы на другі і трэці квартал бягучага года стаўкі адзінага падатку для індывідуальных прадпрымальнікаў і самазанятых грамадзян. Адметна, што дэпутаты Прыдзвіння першымі сярод калег з іншых рэгіёнаў скарысталіся магчымасцю, прапісанай ва ўказе кіраўніка нашай дзяржавы №143 “Аб падтрымцы эканомікі”. Па папярэдняй ацэнцы, гэта паслабленне для малога бізнесу абыдзецца бюджэту прыкладна ў 2,2 мільёна рублёў. Сродкі немалыя, аднак зараз вельмі важна аказаць рэальную падтрымку прыватнаму сектару, які найбольш церпіць ад наступстваў сусветнай пандэміі.
Падрыхтавала Наталля БАГДАНОВІЧ.
