Мноства хрысціянскіх абрадаў у нашага народа перамяжоўваецца са звычкамі і ўяўленнямі, якія панавалі ў гады атэізму ці проста замацаваліся як правілы ў пэўнай мясцовасці. І сёння мы папрасілі протаіерэя Вячаслава адказаць на некаторыя, актуальныя перад вялікімі святамі.
– У чысты чацвер пройдзе сабораванне, ён жа невыпадкова называецца чыстым – людзі топяць лазні. Ці можна мыцца пасля елеасвячэння?
– Канечне можна і нават трэба. Гаворка пра тое, што на працягу 40 дзён пасля саборавання нельга мыцца і ўжываць мяса – абсалютна надуманае. З мясам абмежаванне дзейнічае проста на працягу паста.
– Ці ёсць узроставыя абмежаванні на сабораванне?
– Не праходзяць елеасвячэнне “младенцы”, якімі пацаркоўных канонах лічацца дзеці да 7 гадоў.
– Ці захоўваюць сілу асвечаныя вербныя галінкі мінулых гадоў?
– Так, але калі праваслаўны прыходзіць у царкву рэгулярна, то ён абнаўляе старыя (іх можна спаліць) галінкі на новыя.
– Ці трэба ісці на Вялікдзень на могілкі?
– Па царкоўных нормах – не. Для таго каб падзяліцца з памерлымі роднымі радаснай весткай аб уваскрашэнні Хрыста, існуе спецыяльны дзень – Радаўніца. Менавіта тады мы і нясём на могілкі асвечаныя чырвоныя яйкі. Больш таго, па царкоўных канонах ні на Вялікдзень, ні на іншыя да Радаўніцы не памінаюцца памерлыя.
– Ці можна фарбаваць яйкі, калі ў нядаўнім часе памёр нехта з родных?
– Можна і трэба. Гэта ўжо прыдумкі народа, што на працягу года пасля смерці роднага яйкі не фарбуюцца.
– Куды ўсё ж ставіцца крыж – у ногі ці галаву памерлага?
– У ногі, гэта азначае тварам да крыжа, а вось абеліск стаіць у галаве і глядзіць на ўсход.
– Дзякуй.
Вольга КАРАЛЕНКА.
Чарговы «гісторык» ;). Цікава, а якімі “радаснымі весткамі” дзяліліся нашы далёкія продкі з памерлымі, сьвяткуючы Радуніцу (Вясновыя Дзяды) пару тысяч год таму назад ці яшчэ даўней?