Нашаму славутаму земляку, Народнаму артысту Беларусі Генадзю Міхайлавічу Гарбуку 24 ліпеня споўнілася 80 гадоў. Лаўрэат Дзяржаных прэмій Савецкага Саюза і Беларусі, прэміі Прэзідэнта “За духоўнае адраджэнне”. На Міжнародным кінафестывалі ў Загрэбе атрымаў прыз за лепшую мужчынскую ролю ў фільме “Знак бяды”. Яго партрэт знаходзіцца ў Лонданскай кінаакадэміі. Не магло не быць ў Генадзя Міхайлавіча ўсіх гэтых узнагарод, паколькі ён вядомы кожнаму беларусу.
Напярэдадні юбілею давялося паразмаўляць з Генадзем Міхайлавічам. Мы адразу дамовіліся, што гутарыць будзем пра наша, ушацкае, паколькі пра творчы шлях матэрыял можна прачытаць у Інтэрнэце. І зоркавы акцёр адразу папрасіў прабачэнне за тое, што многія прозвішчы ўжо падзабыўся. Так жа даўно было яго ўшацкае жыццё. А сам здзівіў. Пра людзей, якія пакінулі сапраўдны след у яго юнацкай душы, ён гаварыў з запалам і рознымі цікавымі акалічнасцямі.
– Валерый Маслюк у адным з інтэрв’ю казаў, што ва Ушацкай школе не было драматычнага гуртка. Ці была самадзейнасць у нашай школе ў пачатку пяцідзесятых?
– Канечне была, паколькі мы самі, наша ініцыятыва і рухалі гэтай самадзейнасцю. Я ўласна з восьмага класа кіраваў хорам, хадзіў у драмгурток, нават па вёсках потым ездзілі з пастаноўкай Сіманава “Рускія людзі”. А вось хор быў у Доме культуры, які размяшчаўся, дзе потым дзіцячы сад – у доме з чырвонай цэглы па Савецкай.
– На колькі галасоў спявалі?
– Якія там галасы (смяецца). Як давядзецца, хоць хадзіла чалавек 20-25. А вось акампанавала нам баяніст Галіна Сямёнаўна Жукава. Пазней я вельмі цёпла сустрэўся з ёй у Гародні – мы былі на гастролях, а яна ўжо выкладала там у вучылішчы.
– Ці паўплывалі на вас настаўнікі Ушацкай школы?
– У нас быў проста класічны падбор педагогаў!!! Пра кожнага з каторых можна гаварыць столькі. Безумоўна яны пакінулі вялізны след. Фадзей Францавіч Багдановіч. Як ён выводзіў, размалёўваў пяцёрку і як неахайна ставіў “2” ці “3”. Быў строгім да старанных вучняў і не цярпеў гультаёў. Хадзіў заўсёды з палачкай, а як гуляў у гарадкі: меткасць – выключная. І ўсё, што я ведаю з арфаграфіі, стылістыкі беларускай мовы – ад яго. Алесь Антонавіч Карабань – чалавек такой працаздольнасці, гумару, эрудыцыі. Не забыць мне вечарыны ў Доме прафсаюзаў, прысвечанай педагагічным дынастыям, дзе ён блістаў, паколькі дачка таксама стала педагогам. Як зараз памятаю цытату нашай настаўніцы рускай мовы і літаратуры Марыі Маісееўны Цуран: “Ты молод, здоров – значит счастлив”. Яна падносіла нам не толькі праграмнага Маякоўскага, але і нямоднага тады Ясеніна. Давалі вельмі многа. І я іх прыгадваю з такой жа ўдзячнасцю, як і свайго выкладчыка па інстытуце мастацтва Дзмітрыя Арлова.
Хто не ведае Гарбука? Пытанне рытарычнае. Мабыць, і не назаве з ходу нехта прозвішча ці імя па бацьку, аднак прыгадаюць Васіля Дзятліка з тэлевізійнай пастаноўкі паводле рамана І. Мележа “Людзі на балоце”, старэйшага брата Андрэя з “Белых росаў”, а таксама са спектакляў, тэлепастановак і фільмаў “Паўлінка”, “Раскіданае гняздо”, “Трывожнае шчасце”, “Плач перапёлкі”, “Знак бяды”…
57 год на сцэне! З іх 52 – у трупе Нацыянальнага акадэмічнага драматычнага тэатра імя Янкі Купалы, а першыя пяць – у нашым абласным Якуба Коласа. Такі стос роляў на сцэне і ў кіно. Але галоўнае не колькасць, а тыя вобразы, якія сапраўды застаюцца ў памяці. Вялізныя блакітныя вочы з хітрынкай, глыбокі ўдумлівы позірк. Ён – тыповы беларус, настолькі натуральны вясковы мужык, што здаецца, толькі тым і займаўся, што сеяў і араў. І між тым лёгка становіцца чэхаўскім інтэлігентам. Сакрэт яго творчага даўгалецця не толькі ў прыродным таленце, але і ў дзіўным працалюбстве і пастаянным пошуку.
“Я пры падыходзе да новай ролі паўтараю сабе, што я нічога не ведаю і нічога не ўмею. Вось і вучуся па-новаму”. Гэты стыль адносін да працы можна пераняць усім нам.
В.КАРАЛЕНКА.
